Praca kierowcy zawodowego nie należy do lekkich. Warto zdawać sobie sprawę, że wiąże się ona z wielką odpowiedzialnością. Dodatkowo w dłuższej perspektywie czasu może przyczynić się do rozwoju chorób zawodowych. Jakie choroby dyskwalifikują kandydatów do zawodu kierowcy? Jakie są najczęstsze choroby zawodowe kierowców? Co zrobić, żeby zachować zdrowie pracując w zawodzie kierowcy?
Praca kierowcy – wymagany dobry stan zdrowia
Osoby zastanawiające się nad podjęciem pracy jako kierowcy muszą zdawać sobie sprawę, że warunkiem wstępnym w tej branży jest dobry stan zdrowia. Schorzenia, które dyskwalifikują kandydatów do pracy to na przykład problemy ze wzrokiem. O ile do prowadzenia swojego prywatnego samochodu doskonały wzrok nie jest nam niezbędny (możemy mieć wadę wzroku pod warunkiem, że jest ona skorygowana przy pomocy okularów lub soczewek kontaktowych), o tyle jest to wymóg konieczny w przypadku zawodowych kierowców (ważna jest nie tylko ostrość wzroku, ale również umiejętność rozpoznawania wszystkich barw).
Kandydat na zawodowego kierowcę nie może mieć problemów z układem sercowo-naczyniowym i układem krwionośnym. Jest to szalenie ważne, gdyż atak serca lub niedotlenienie mózgu (nawet jeżeli nie są śmiertelne w skutkach) kierowcy stanowią zagrożenie dla innych użytkowników ruchu drogowego.
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do pracy w zawodzie kierowcy jest choroba o nazwie narkolepsja. Polega ona na niekontrolowanym zasypianiu. Osoba chora jest w stanie zasypiać w najmniej odpowiednich momentach. Można sobie wyobrazić konsekwencje zaśnięcia za kierownicą autobusu.
Zawodowy kierowca nie może cierpieć na padaczkę. O ile osoba chorująca na padaczkę może otrzymać prawo jazdy (jeżeli napady powtarzają się rzadko, a w przeciągu roku nie wystąpiły wcale – można nawet prowadzić samochód osobowy), jednak o pracy jako zawodowy kierowca nie może myśleć.
Osoba, która cierpi na schorzenia kręgosłupa nie otrzyma pozwolenia na wykonywanie zawodu kierowcy. Problemy z kręgosłupem sprawiają, że kierowca może mieć trudność z obracaniem głowy i sprawdzeniem co dzieje się na drodze. W efekcie nie jest w stanie ocenić poziomu bezpieczeństwa.
Praca kierowcy z oczywistych względów nie jest możliwa w przypadku osób uzależnionych d narkotyków (należy podkreślić, że substancjami psychoaktywnymi mogą być nawet niektóre leki) lub cierpiących na chorobę alkoholową.
Zawodowy kierowca nie może chorować na cukrzycę. W przypadku cukrzycy występują duże wahania poziomu glukozy we krwi, które mogą doprowadzić do nadmiernej senności. Trudno wyobrazić sobie bardziej niebezpieczną sytuację niż przysypiający kierowca za kierownicą ciężarówki.
Choroby zawodowe kierowców
Choć lista przeciwwskazań do wykonywania zawodu kierowcy jest długa, trzeba zdawać sobie sprawę, że praca tego typu może doprowadzić do rozwoju wielu schorzeń.
Osoba podejmująca pracę jako kierowca musi się liczyć z niesprzyjającymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak na przykład wielogodzinne przebywanie w pozycji siedzącej i ekspozycja na wibracje, nadmierny hałas spowodowany pracą silnika, długotrwałe przebywanie w środowisku zanieczyszczonym spalinami, stresujące warunki pracy (wynikające między innymi ze stałej kontroli telefonicznej lub radiowej przełożonych), konieczność pracy zarówno w dzień, jak i w nocy.
Trudne środowisko pracy sprawia, że nawet osoby, które przed rozpoczęciem pracy jako kierowcy były okazami zdrowia mogą zachorować na choroby układu sercowo- naczyniowego (kierowcy są zagrożeni zwłaszcza nadciśnieniem tętniczym lub chorobą niedokrwienną serca), choroby oczu, choroby narządu słuchu. Siedząca praca może z czasem przyczynić się do powstawania schorzeń narządów ruchu i schorzeń układu kostnego. Kierowcy, którzy przez wiele godzin siedzą w niewłaściwej pozycji mogą nabawić się zwyrodnień kręgosłupa (które ostatecznie uniemożliwią im wykonywanie pracy).
Praca w pozycji siedzącej, mało ruchu, nieregularny rytm dobowy – wszystko to może przyczynić się do rozwoju nadwagi i otyłości. Kierowcy, którzy pracują w nocy mogą mieć problemy z bezsennością i obniżeniem koncentracji.
Chorobom zawodowym można zapobiegać
Warto zdawać sobie sprawę, że nie jesteśmy całkowicie bezradni wobec chorób zawodowych. Są kierowcy, którzy kochają swoją pracę i chcą wykonywać ją jak najdłużej. Jest to możliwe dzięki profilaktyce.
Bardzo ważne jest, żeby przestrzegać dopuszczalnego czasu prowadzenia pojazdu. Po jego upływie należy bezwzględnie zrobić sobie przerwę. Kierowcy, którzy wyruszają w długie trasy często zmuszeni są spać w samochodzie. Warto zdawać sobie sprawę, że w tak ekstremalnych warunkach również można poprawić jakość swojego snu (na przykład jedzenie ostatniego posiłku maksymalnie 3 godziny przed snem, zadbanie o przewietrzenie kabiny, w której spędzamy noc).
Ważnym elementem profilaktyki są ćwiczenia. Kierowca, który chce jak najdłużej pozostać sprawny powinien każdą wolną chwilę wykorzystać na zrobienie serii ćwiczeń (warto jest postawić na ćwiczenia rozciągające, a także ćwiczenia na kręgosłup).
Duże znacznie ma też zadbanie o prawidłową dietę. Unikajmy stołowania się w barach szybkiej obsługi. Choć jest to nieco pracochłonne – postarajmy się przygotowywać zdrowe posiłki we własnym zakresie.
Każdy kierowca musi pamiętać o wykonywaniu regularnych badań lekarskich. Dzięki nim można wykryć chorobę we wczesnym stadium rozwoju i jak najszybciej zacząć jej leczenie.