Praca w muzeum to niewątpliwie zajęcie dla pasjonatów zainteresowanych historią lub sztuką. Na czym konkretnie polega praca muzealnika? Jakie wymagania pracodawcy stawiają osobom pragnącym pracować w muzeum? Na jakie zarobki można liczyć?
Kim jest i czym zajmuje się osoba zatrudniona na stanowisku muzealnika?
Muzealnik to pracownik muzeum, który zajmuje się między innymi przygotowywaniem ekspozycji dzieł sztuki (ewentualnie innych zabytkowych eksponatów). Do jego zadań należy także ich właściwe przechowywanie i konserwacja. Muzealnik gromadzi zabytki, specjalizuje się w katalogowaniu i opracowywaniu naukowym zbiorów znajdujących się pod jego opieką. W zakres jego zadań wchodzi organizowanie wystaw stałych i czasowych, opiniowanie dzieł sztuki, które są przeznaczone do zakupu, organizacja ekspedycji i badań naukowych, udostępnianie eksponatów do celów naukowych i edukacyjnych, prowadzenie działalności edukacyjnej (osoba zajmująca stanowisko muzealnika może prowadzić lekcje muzealne dla dzieci i dorosłych). Niektórzy muzealnicy zajmują się także działalnością wydawniczą.
Żeby zostać muzealnikiem konieczne jest ukończenie studiów wyższych o tematyce, w jakiej specjalizuje się muzeum, w którym chce się pracować.
Należy zdawać sobie sprawę, że istnieją inne wymogi dla poszczególnych stanowisk pracy w muzeum. Od osoby piastującej stanowisko asystenta wymaga się wykształcenia wyższego kierunkowego. Żeby pracować jako adiunkt należy posiadać wykształcenie specjalistyczne a ponadto od co najmniej czterech lat pracować w zawodzie. Jeszcze wyższe wymagania stawia się kustoszom – muszą oni legitymować się wykształceniem wyższym specjalistycznym, przepracować w zawodzie muzealnika co najmniej siedem lat i udokumentować znajomość języka angielskiego. Kustoszem dyplomowanym może zostać osoba posiadająca stopień doktora (ważne, żeby doktorat był związany z działalnością muzeum), pracować w muzealnictwie przynajmniej dziesięć lat i biegle operować co najmniej jednym językiem obcym (podstawą w tej branży jest język angielski).
Inne stanowiska pracy w muzeum
Warto zdawać sobie sprawę, że muzeum zatrudnia nie tylko muzealników. W instytucji tej niezbędni są księgowi, specjaliści IT, dokumentaliści (czyli osoby odpowiedzialne za ewidencję zbiorów muzealnych). W muzeach zatrudnieni są przewodnicy, którzy zajmują się oprowadzaniem wycieczek, prowadzeniem wykładów związanych z działalnością muzeum, pomocą w opracowywaniu planu edukacyjnego placówki.
Współcześnie trudno wyobrazić sobie działalność muzeum bez specjalistów od marketingu. Osoby te zajmują się promocją muzeum. Do ich zadań należy między innymi organizowanie kampanii promocyjnych nowych wystaw. W związku z błyskawicznym rozwojem internetu muzea decydują się na zatrudnianie managerów kultury, którzy odpowiedzialni są za content marketing czy prowadzenie kanałów w social mediach.
Na jakie zarobki mogą liczyć osoby zatrudnione w muzeum?
Praca w muzeum z pewnością daje wiele satysfakcji, jednak należy przyznać, że zazwyczaj nie jest to zajęcie dobrze płatne. W przypadku większości pracowników muzeum zarobki są niższe od średniej krajowej. Na wyższe pensje mogą liczyć dyrektorzy muzeów, jednak należą oni do mniejszości. Co więcej mają wieloletnie doświadczenie zawodowe.
Niskie wynagrodzenie kontrastuje z wyższym wykształceniem i stażem pracy, którzy mają za sobą pracownicy muzeów.
Ze względu na bardzo niskie zarobki wielu pracowników muzeów traktuje tę pracę jako dodatkowe zajęcie, hobby. Często decydują się oni na pracę w niepełnym wymiarze godzin.
Jak dostać pracę w muzeum?
Jeżeli pomimo niskich zarobków jesteśmy zainteresowani pracą w muzeum powinniśmy sprawdzić, czy spełniamy wymagania na stanowisko, które nas interesuje. Musimy posiadać wykształcenie wyższe w dziedzinie, w której specjalizuje się nasze muzeum. Dodatkowo warto udokumentować swoją znajomość języka angielskiego. Pamiętajmy, że o pracę w muzeum ubiega się wielu absolwentów studiów wyższych, którzy nie mają doświadczenia zawodowego. Sposobem na jego zdobycie jest odbycie praktyk lub stażu (niestety często są one bezpłatne).
Jako, że w przypadku pracy w muzeum zazwyczaj mamy do czynienia z dużą konkurencją, możemy wyróżnić się z tłumu poprzez odbycie kursów i szkoleń (na przykład kurs przewodnika wycieczek, kurs fotograficzny, kurs reżysera dźwięku).
Pomocne w zdobyciu pierwszej pracy w muzeum jest poznawanie ludzi z branży. W sytuacji, gdy ilość kandydatów na miejsce jest ogromna, a ich kompetencje są porównywalne, większe szanse mają osoby znajome.
Osoby ubiegające się o pracę w muzeum powinny poświęcić czas na przygotowanie dobrego CV i listu motywacyjnego. Pamiętajmy, żeby dokumenty te były tworzone pod konkretną ofertę pracy. Dobrze jest przeanalizować stanowisko, o które się ubiegamy, a następnie zastanowić się jaki kandydat nadawałby się do tej pracy najlepiej. Następnie spróbujmy przedstawić się jako właśnie takie osoby.
Podczas poszukiwań pracy w muzeum dobrze jest uzbroić się w cierpliwość. Niekiedy poszukiwania mogą trwać długo, dlatego dobrym rozwiązaniem jest znaleźć zajęcie, które przyniesie nam dochody w międzyczasie.