Choć wyznaczanie i realizowanie celów zawodowych nie jest naszym obowiązkiem, może nam przynieść wiele korzyści. Uzyskamy w ten sposób poczucie, że to my (a nie przypadek, czy inni ludzie) kształtujemy naszą karierę zawodową. Jak skutecznie wyznaczać cele zawodowe, a następnie je realizować?
Jakie cechy posiada dobry cel zawodowy?
Żeby zwiększyć swoje szanse na realizację celów zawodowych musimy pamiętać o jasnym ich zdefiniowaniu. Eksperci od rozwoju osobistego przekonują, że mało konkretne cele zazwyczaj nie są realizowane. Możemy sobie powiedzieć, że naszym celem jest bycie bogatym. Jednak skąd będziemy wiedzieć, że już jesteśmy bogaci? Czy kiedykolwiek zadaliśmy sobie pytanie czym jest dla nas bogactwo. Jeżeli nie – jak będziemy w stanie stwierdzić, że nasz cel został zrealizowany.
Gdy chcemy osiągnąć swój cel, musimy bardziej go doprecyzować. Przykładowo powiedzmy sobie, że w ciągu nadchodzącego roku zaoszczędzimy 100 tysięcy złotych. Lub też zwiększymy swoje miesięczne zarobki o 40 procent. W takiej sytuacji będziemy w stanie powiedzieć, że udało się nam osiągnąć wyznaczony cel bądź nie.
Nie mówmy sobie, że naszym celem jest osiągnięcie szczęścia, jeżeli tak naprawdę nigdy nie zadaliśmy sobie pytania czym jest dla nas szczęście. Dla niektórych osób szczęście to duża rodzina, dla innych kariera zawodowa, jeszcze inni powiedzą, że szczęście da im możliwość oddawania się swoim pasjom bez ograniczeń.
Nie mamy wielkich szans na realizację celu, który nie jest dla nas ważny. Kiedy wybierzemy sobie cel, koniecznie zadajmy sobie pytanie, czy rzeczywiście jest on wart naszych starań. Czy jest to na pewno nasz cel? Są osoby, które postanawiają, że schudną, jednak nie robią tego dla siebie, a jedynie po to, żeby sprostać oczekiwaniom otoczenia. Zanim wyznaczymy sobie za cel ukończenie studiów prawniczych, koniecznie zastanówmy się, czy nam na nich zależy, czy też to nasi rodzice chcą, żebyśmy kształcili się w tym kierunku.
Pamiętajmy, że cel musi być realny do osiągnięcia. Poprzeczka może być postawiona wysoko, jednak całe przedsięwzięcie musi rokować powodzenie. Nie zakładajmy sobie, że zdobędziemy tytuł magistra w ciągu najbliższego roku, jeżeli nie udało się nam jeszcze zaliczyć żadnego przedmiotu.
Niezmiernie istotne jest, żeby nasz cel był ograniczony w czasie. Nie mówmy sobie, że naszym celem jest nauczenie się języka niemieckiego (istnieje wówczas duże prawdopodobieństwo, że za pięć lat wciąż będziemy się go uczyć). Znacznie lepiej jest postanowić, że do grudnia przyszłego roku zdamy egzamin z tego języka na poziomie C1.
Jak sobie radzić z celami długoterminowymi?
Praktyka pokazuje, że większość ludzi dość dobrze radzi sobie z celami krótkoterminowymi, natomiast ma duży problem w sytuacji, gdy cel jest długoterminowy. Skutecznym sposobem na osiąganie długoterminowych celów jest rozbicie ich na kilka mniejszych etapów. Zamiast mówić, że nauczymy się języka hiszpańskiego w dwa lata, lepiej jest postawić sobie za cel zdanie egzaminu z tego języka na poziomie A2 w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Ten cel dzielimy na większą ilość małych kroków. Przykładowo planujemy, że danego dnia nauczymy się 15 słówek i ich zastosowań w zdaniach.
Cele długoterminowe dla większości z nas są przytłaczające, przez co często rezygnujemy z ich realizacji. Rozbicie ich na mniejsze etapy znacząco zwiększa szanse powodzenia.
Wsparcie, które pomaga w realizacji celów
Osoby, które mają problemy z realizacją swoich celów powinny poszukać wsparcie. Dobrze jest powiedzieć o naszym przedsięwzięciu komuś bliskiemu i poprosić, żeby osoba ta sprawdzała co jakiś czas, czy udaje się nam realizować postanowienia. Dzięki wsparciu będzie nam o wiele łatwiej dążyć do celu, choćby ze względu na fakt, że nie będziemy chcieli przyznać się do porażki.
Idźmy do celu małymi krokami
Największe szanse na osiągnięcie swoich celów mają osoby stosujące metodę małych kroków. Jest ona znacznie skuteczniejsza niż stawianie przed sobą wielkich wyzwań. Kiedy postawimy sobie za cel wykonanie ciężkiego, półtoragodzinnego treningu, z dużym prawdopodobieństwem będziemy sabotować swoje działania (znajdziemy ciekawy program w telewizji, poczujemy nagle potrzebę ugotowania obiadu, czy posprzątania mieszkania). Znacznie bardziej prawdopodobne jest, że uda nam się wykonać kilka ćwiczeń (na przykład dwadzieścia przysiadów i pięć pompek), co godzinę kilka razy dziennie. Mały cel jest na tyle „bezbolesny”, że zabierzemy się do jego wykonania niezwłocznie.
Metoda małych kroków jest skuteczna, ponieważ jesteśmy tylko ludźmi i jak wszyscy ludzie mamy gorsze dni. Ważne jest, żeby codziennie wykonać przynajmniej jeden mały krok, który przybliży nas do realizacji celu. Gdy postanowiliśmy sobie, że opanujemy język niemiecki, ale pewnego dnia czujemy się tak źle, że nie jesteśmy w stanie wstać z łóżka nie mówiąc już o nauce, możemy przynajmniej włączyć audiobooka w tym języku.
Jeżeli chcemy skutecznie realizować cele, koniecznie realnie oceńmy swoje możliwości i dajmy sobie tyle czasu, ile naprawdę potrzebujemy, żeby opanować konkretną umiejętność.