Dress code w pracy budzi sprzeczne emocje. Dla wielu pracowników jest on sporym ułatwieniem, innym nasuwa nieprzyjemne skojarzenia ze szkolnymi mundurkami. Odpowiedni strój w pracy jest ważny w przypadku osób, które zajmują odpowiedzialne stanowiska. Co o zasadach ubierania pracowników mówi kodeks pracy? Co grozi pracownikowi, który nie przestrzega dress code’u?
Dress code a Kodeks Pracy
Zgodnie z polskim prawem pracy każdy pracownik ma obowiązek stosowania się do poleceń przełożonego, oczywiście pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z prawem i nie wykraczają poza warunki umowy. Co ważne – polecenia te mogą dotyczyć również sposobu ubierania się pracownika. Ubiór pracowników ma duży wpływ na wizerunek firmy, w której są oni zatrudnieni.
Zalecane jest, żeby zasady ubioru służbowego były jasno sformułowane i zawarte w regulaminie (choć w niektórych firmach mogą mieć one formę poleceń ustnych). Każdy pracownik powinien zostać poinformowany o tych zasadach zanim jeszcze rozpocznie pracę na danym stanowisku. Może się zdarzyć, że określony dress code będzie dotyczył jedynie niektórych osób piastujących konkretne posady.
Pamiętajmy, że żaden pracodawca nie ma w stu procentach wolnej ręki w ustalaniu reguł związanych z służbowym strojem. Sposób ubierania pracownika musi być uzasadniony miejscem pracy. Jeżeli pracodawca życzy sobie, żeby pracownicy nosili koszule z logo firmy – sam musi je zakupić. W przypadku gdy pracodawca nie jest fundatorem stroju służbowego, nie może wymagać od podwładnych, żeby kupowali ubrania określonej marki. W takiej sytuacji może zalecić jedynie, żeby pracownicy zakładali stroje w ciemnych (lub jakichkolwiek innych) kolorach.
Ważne jest, żeby pozostawić pracownikowi przynajmniej minimalną możliwość kreowania swojego wizerunku (na przykład pozwolić na dobieranie drobnych detali takich jak choćby biżuteria).
Należy zdawać sobie sprawę, że ustalanie dress code’u sprzecznego z dobrami osobistymi pracownika (na przykład noszenie bardzo krótkich spódniczek lub głębokich dekoltów) jest niezgodne z prawem. Strój w żadnym wypadku nie może uwłaczać pracownikowi, ani go ośmieszać.
Dress code obowiązujący w pracy biurowej
W większości wypadków konieczność stosowania się do zasad dress code wiąże się z częstotliwością kontaktów z klientami, czy interesantami. Pracownicy, którzy często spotykają się z osobami spoza firmy kreują wizerunek przedsiębiorstwa. Muszą być oni ubrani elegancko, ich strój powinien być zadbany. Tylko wówczas będą sprawiali wrażenie kompetentnych profesjonalistów.
Wyróżniamy kilka rodzajów dress code’ów. Jednym z nich jest casual dress code (czyli nic innego jak swobodny weekendowy styl). Stanowi on połączenie elegancji i wygody. Casual dress code u mężczyzn może być połączeniem bawełnianych spodni z elegancką koszulą. W tym wypadku nie ma konieczności zakładania krawata. Kobieta może zdecydować się na połączenie marynarki z dżinsami lub prostą sukienkę.
Business wear/attire to strój biznesowy. Zazwyczaj jest to garnitur, czyli marynarka połączona ze spodniami lub w przypadku kobiet – ze spódnicą. Bardzo ważne jest, żeby taki strój był idealnie wyprasowany. Niedopuszczalne są jaskrawe kolory i głębokie dekolty.
Informal attire jest to strój przeznaczony na spotkania na wysokim szczeblu, który obowiązuje zazwyczaj w sferach dyplomacji i polityki. W przypadku kobiet ma on postać kostiumu w ciemnym kolorze i koszulowej bluzki. Kobieta może pozwolić sobie także na założenie sukienki i żakietu. Obowiązkowym uzupełnieniem tego stroju są buty na wysokim obcasie. Dla mężczyzn informal attire oznacza czarny lub ciemno-granatowy garnitur, jasną koszulę, buty typu oxford i krawat.
Formal attire jest to strój formalny, który zakłada się na ważne kolacje biznesowe i bankiety. W przypadku kobiet są to długie suknie balowe. Dodatkami mogą być eleganckie szale na ramiona i rękawiczki. Odpowiedni strój dla mężczyzny to smoking lub czarny frak. Innym pomysłem jest szary garnitur z kamizelką i żakietem (muszą być one wykonane z takiej samej tkaniny).
Dress code to również delikatny makijaż, czyste i uczesane włosy, które nie zasłaniają twarzy, klasyczna i dyskretna biżuteria. Obuwie zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet powinno zasłaniać pięty i palce. W przypadku mężczyzn konieczne jest noszenie skarpet (w neutralnym kolorze), które zasłaniają nogi nawet podczas siedzenia. Kobiety niezależnie od pory roku muszą nosić rajstopy lub pończochy.
Niestosowanie się do zasad dress code’u – konsekwencje
W Kodeksie Pracy zapisane są konsekwencje nieprzestrzegania dress code-u przez pracownika. Jeżeli dana osoba nie ubiera się w sposób przewidziany na danym stanowisku, musi liczyć się z upomnieniem lub naganą. W skrajnych wypadkach pracodawca może zdecydować się nawet a zwolnienie dyscyplinarne takiej osoby.
Należy pamiętać się niestosowanie się do zasad dress code’u to nie tylko naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, ale też narażenie pracodawcy na szkody wizerunkowe (nieodpowiedni ubiór sprzedawcy czy recepcjonistki może sprawić, że potencjalni klienci nie skorzystają z usług danej firmy, a także wyrobią sobie na jej temat nieprzychylną opinię).