Żałoba to bardzo trudny czas dla osoby ją przeżywającej, ale też dla jej otoczenia. Wielu ludzi boi się poruszania tego tematu i milczy, co nie zawsze jest właściwe. Jak sobie radzić w przypadku śmierci pracownika? Co robić, kiedy wiemy, że osoba zatrudniona w naszej firmie straciła kogoś bliskiego?
Śmierć pracownika wpływa na cały zespół
W przypadku śmierci jednego z naszych pracowników, żałoba dotyczy wszystkich osób, które miały z nim kontakt. Firma staje przed zadaniem znalezienie kogoś na jego miejsce, ale również emocjami współpracowników. W takiej sytuacji nie powinniśmy milczeć. Bardzo pomocne może okazać się skorzystanie z pomocy psychologicznej i zapewnienie jej swoim pracownikom.
Pamiętajmy, że reakcją na śmierć jednego z pracowników będzie z pewnością szok. W firmie przejściowo może zapanować chaos, pracownicy będą mniej efektywni. Należy zdawać sobie sprawę, że jest to bardzo trudna sytuacja, z którą poszczególne osoby będą radziły sobie inaczej. Przełożeni zwłaszcza przez pierwsze dni powinni być wyrozumiali dla pracowników.
Żałoba jednego z pracowników
Jeżeli osoba zatrudniona w naszej firmie straciła bliską osobę, żałoba nie dotyczy tylko jej, gdyż pośrednio wpływa także na otoczenie. Sytuacja jest o tyle trudna, że śmierć w naszej kulturze (promującej młodość) jest tematem tabu. Niestety nie jesteśmy w stanie jej uniknąć. Każda firma z dużym prawdopodobieństwem będzie miała do czynienia z pracownikiem w żałobie. Dlatego dobrze jest wcześniej się do tego przygotować.
Pracownikowi, który jest w żałobie wypada złożyć kondolencje. Jednocześnie nie należy dopuszczać do sytuacji, w której robią to wszyscy współpracownicy. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest oddelegowanie do tego zadania przełożonego, a także jednego, czy dwóch współpracowników (którzy złożą kondolencje w imieniu całego zespołu).
Choć większość z nas nie wie jak zachować się w sytuacji żałoby współpracownika, najgorsze co możemy zrobić to udawać, że nic się nie stało. Z drugiej strony nie powinniśmy na siłę pocieszać takiej osoby, gdyż nie mamy pojęcia co ona przeżywa. Nie dawajmy jej rad, nie zabraniajmy się smucić. To, że my przeżyliśmy żałobę nie sprawi wcale, że komuś będzie z tego powodu lżej. Najlepsza jest postawa serdeczności i współczucia. Powiedzmy współpracownikowi, że w razie potrzeby może liczyć na nasze wsparcie.
Żałoba z punktu widzenia przełożonego
W sytuacji, gdy pracownik firmy traci kogoś bliskiego i informuje o tym przełożonego, ten powinien uzgodnić z pracownikiem w jaki sposób przekazać tę wiadomość reszcie zespołu. Naturalną reakcją przełożonego może być chęć odciążenia pracownika, który przeżywa tragedię. Jednocześnie w żadnym wypadku nie powinien on podejmować decyzji za tę osobę. Pamiętajmy, że każdy inaczej reaguje na trudne życiowe sytuacje. Jedna osoba będzie chciała pracować mniej, dla innej jedynym ratunkiem może się wydawać skupienie na pracy (wówczas odsunięcie od prowadzonych projektów jest niewskazane). Być może dla danego pracownika najlepszym rozwiązaniem będzie ograniczenie kontaktów z klientami i skupienie się na pracy biurowej. Zapytajmy jakie są jego oczekiwania.
Nawet jeżeli pracownik po przeżyciu wielkiej straty decyduje się na intensywną pracę, pamiętajmy, że nie jest to sygnał, że wszystko u niego w porządku. Taką osobę należy obserwować i wspierać, kiedy pojawi się taka potrzeba.
Bądźmy cierpliwi
Wobec pracownika przechodzącego żałobę należy być cierpliwym. Pamiętajmy, że proces godzenia się ze stratą ma swoje etapy. Człowiek początkowo nie może uwierzyć w to co się stało, może nawet zaprzeczać, że stracił bliską osobę. Kiedy fakt ten zaczyna do niego docierać pojawia się faza złości – zarówno na siebie (może czuć się winny, że nie udało mu się zapobiec tragedii), jak i na innych. Po fazie złości następuje rozpacz. Następnym etapem jest pogodzenie się ze stratą. Pamiętajmy, że czas żałoby jest bardzo indywidualny. U części osób trwa rok, zdarza się też, że żałoba utrzymuje się latami. Ne można wymagać od drugiego człowieka szybszego pogodzenia się z osobistą tragedią.
Żałoba a dress code w pracy
Dla wielu osób żałoba to okres ubierania się w czarne kolory. Może się jednak zdarzyć, że w miejscu pracy ze względu na przyjęty dress code jest to niemożliwe. Pracownik przeżywający żałobę musi zdawać sobie sprawę, że zasady określonego ubioru obowiązują go nawet w tym trudnym okresie. Jeżeli pracujemy w banku, czy w biurze podróży, gdzie wszyscy pracownicy ubrani są w takie same uniformy, nawet na czas żałoby nie możemy odstępować od tych zasad. Pracodawca może od nas wymagać nie tylko odpowiedniego stroju, ale i określonego standardu obsługi klienta (który wymaga między innymi na uśmiechaniu się). Jeżeli pracownik nie jest w stanie sprostać tym wymogom, może spróbować poprosić o czasowe przydzielenie mu innych obowiązków (na przykład pracy biurowej zamiast bezpośredniej obsługi klienta).
Rozwiązaniem może być również symboliczne wyrażanie żałoby. Przykładowo osoba w żałobie może przypiąć do pracowniczego uniformu wstążkę żałobną.