Mobbing jest negatywnym i długotrwałym zjawiskiem polegającym na nękaniu i psychicznym znęcaniu się nad podwładnym lub współpracownikiem w miejscu pracy. To zachowania mające na celu upokorzenie i zaszkodzenie nękanej osobie. Co ważne, prześladowcą może być pojedyncza jednostka bądź cała grupa.
Jak przejawia się mobbing?
Mobbing jest zjawiskiem złożonym. Nie istnieje jeden katalog, za pomocą którego można by wyodrębnić zbiór uniwersalnych zachowań mobbingowych, tym bardziej że mogą być one werbalne i niewerbalne. Ogólnie rzecz ujmując, są to wszelkie działania zmierzające do upokorzenia, izolacji i ostracyzmu współpracownika lub podwładnego. W jaki sposób ocenić czy dane zachowanie, którego jesteśmy świadkiem, uczestnikiem bądź ofiarą można uznać za mobbing? Pomóc w tym mogą dwa czynniki – uporczywość danego zachowania i jego długotrwałość. Uporczywość polega na poczuciu nieuchronności spotkania się z danym zjawiskiem odczuwanym przez ofiarę. Zachowanie to będzie rozciągnięte w czasie i powtarzalne. Długotrwałość odnosi się natomiast do skutków przewlekłego narażenia na mobbing.
Zachowania mobbingowe przekładają się na trwałe i negatywne konsekwencje dla dobrostanu ofiary, np. zaniżoną samoocenę, wypalenie zawodowe i depresję. Należy przy tym pamiętać, że do każdej sytuacji, w której podejrzewamy, że mamy do czynienia z mobbingiem, powinniśmy podchodzić indywidualnie, biorąc poprawkę na specyficzne okoliczności danych okoliczności.
Kto powinien walczyć z mobbingiem?
Osoba, która powinna walczyć z mobbingiem to bez wątpienia pracodawca. To w jego rękach leży dobro pracowników i to on musi zadbać o ich bezpieczeństwo i swobodę w miejscu pracy. Takie postawienie sprawy wynika wprost z regulacji prawnych, a dokładnie z kodeksu pracy. To na pracodawcach spoczywa największa odpowiedzialność w dołożeniu wszelkich starań zmierzających do zminimalizowania ryzyka wystąpienia mobbingu. Niemniej pamiętajmy, że świadomość zjawiska powinna występować u każdego pracownika. Dlatego nikt nie powinien bać się reagować na negatywne zjawiska takie jak mobbing.
Jesteś świadkiem lub ofiarą mobbingu? Dowiedz się, gdzie szukać pomocy
Wiele osób będących świadkami lub ofiarami mobbingu nie jest w stanie sama poradzić sobie z tym zjawiskiem. Nic w tym dziwnego. W sytuacji, kiedy jest się narażonym na wykluczenie i ostracyzm społeczny, w człowieku szybko rodzi się poczucie nieporadności, stagnacji i impasu. W wielu firmach, a tym bardziej instytucjach państwowych, działają specjalne komórki odpowiedzialne za rozpoznawanie i eliminację mobbingu. Jeśli na terenie naszego zakładu pracy funkcjonuje podobny zespół, pamiętajmy, że możemy zwrócić się do niego o pomoc. Nie jest to oczywiście jedyne rozwiązanie.
Na terenie kraju działa wiele organizacji pozarządowych oraz fundacji na rzecz ofiar mobbingu. Są to m.in. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego czy Ogólnopolskie Stowarzyszenie Antymobbingowe. Dodatkowo warto pamiętać o instytucji Rzecznika Praw Obywatelskich, do którego biura możemy zwrócić się o pomoc. Pamiętajmy, że każdy zgłoszony na piśmie przypadek mobbingu będzie stanowił ważny dowód w późniejszych postępowaniach wyjaśniających, może być istotnym elementem w procesie ubiegania się o odszkodowanie. Coraz większa świadomość zjawiska minimalizuje ryzyko stania się ofiarą mobbingu, a w sytuacji podbramkowej pozwala nam na szybkie znalezienie pomocy. Poradnik pracownika opracowany przez GoWork.pl może być ważnym elementem w zwalczaniu tego negatywnego zjawiska.