Nauczyciel to zawód zaufania publicznego. Jest on jednym z najważniejszych dla społeczeństwa zawodów. Wiele osób marzy o karierze nauczyciela, gdyż daje ona spełnienie i satysfakcję. Jak zostać nauczycielem? Ile zarabiają przedstawiciele tego zawodu? Jak wygląda kariera nauczyciela?
Jak zostać nauczycielem?
Praca nauczyciela opiera się na przekazywaniu wiedzy. Osoba, która myśli o podjęciu pracy w tym zawodzie powinna posiadać wykształcenie wyższe (nauczycielem może zostać absolwent pedagogiki, a także absolwent uniwersytetu czy uczelni technicznej). Żeby móc nauczać konieczne jest odbycie specjalizacji nauczycielskiej. Inną drogą jest ukończenie studium pedagogicznego, które przygotowuje do pracy z dziećmi i młodzieżą. Kurs pedagogiczny, który daje uprawnienia do wykonywania zawodu nauczyciela trwa 270 godzin (jego niezbędnym elementem jest odbycie praktyk w szkole).
Musimy zdawać sobie sprawę, że do odniesienia sukcesu w tym zawodzie nie wystarczą kompetencje twarde. Kandydat na nauczyciela musi mieć określone predyspozycje.
Jakie predyspozycje powinien mieć kandydat na nauczyciela?
Osoba myśląca o rozpoczęciu kariery nauczyciela musi mieć zdolność do przyjmowania perspektywy swoich uczniów. Musi spojrzeć na różne sprawy ich oczami. Niezwykle ważna w tym zawodzie jest dojrzałość emocjonalna. Dzięki niej nauczyciel dokonuje rozważnych ocen.
Kolejnymi cechami niezbędnymi w zawodzie nauczyciela są cierpliwość i opanowanie, które pozwolą uniknąć okazywania złości i niezadowolenia (możemy mieć pewność, że w pracy tej nie zabraknie sytuacji, które większość ludzi mogłyby wyprowadzić z równowagi). Nauczyciel musi mieć wyższą od przeciętnej odporność na stres.
Osoby, które odnoszą sukces w zawodzie nauczyciela są otwarte, komunikatywne, potrafią rozwiązywać konflikty, nawiązywać szybko kontakt z nowo poznanymi ludźmi.
Duże znaczenie w zawodzie nauczyciela ma także samoakceptacja. Posiadanie tej cechy sprawia, że łatwiej jest ze spokojem odbierać negatywne opinie na swój temat.
Ważne jest, żeby nauczyciel lubił ludzi i traktował przekazywanie wiedzy jako misję.
Jak wygląda awans zawodowy nauczyciela?
W zawodzie nauczyciela ścieżka kariery jest jasno określona – posiada 4 stopnie. Pierwszym jest nauczyciel stażysta. W przypadku większości nauczycieli staż zaczyna się na początku roku szkolnego, kończy się zaś wraz z jego zakończeniem. Nauczyciele stażyści realizują program zatwierdzony przez dyrektora danej placówki. Młody nauczyciel ma wyznaczonego opiekuna, którym jest inny nauczyciel posiadający wieloletni staż pracy. Pod koniec stażu nauczyciel musi udowodnić, że poradził sobie w pracy. Jeżeli pozytywnie przejdzie pierwszy etap, ma szanse zostać nauczycielem kontraktowym.
Etap drugi trwa zazwyczaj 9 miesięcy – jest to cały czas staż. W tym czasie sprawdzany jest między innymi sposób prowadzenia lekcji, prowadzenie różnego rodzaju szkolnych przedsięwzięć, organizacja konkursów dla uczniów. Pozytywna ocena działań danego pracownika pozwala mu uzyskać stopień nauczyciela kontraktowego.
Następny etap kariery nauczycielskiej to nauczyciel mianowany. Żeby móc ubiegać się o stopień nauczyciela mianowanego należy pracować przez 2 lata jako nauczyciel kontraktowy (czas ten skraca się do jednego roku, gdy nauczyciel posiada stopień doktora). Kandydat przez 9 miesięcy realizuje program swojego rozwoju zawodowego. Na tym etapie jest oceniany już nie tylko przez władze szkoły, ale na przykład władze gminy. Jeżeli oceniający uznają, że wyniki pracy nauczyciela kontraktowego są zadowalające, otrzymuje on stopień nauczyciela mianowanego.
Najwyższym szczeblem kariery nauczycielskiej jest stopień nauczyciela dyplomowanego. Żeby nim zostać trzeba odbyć staż, który trwa 2 lata i 9 miesięcy (ewentualnie krócej o rok, jeżeli nauczyciel ma doktorat). Stopień nauczyciela dyplomowanego nadaje kuratorium.
Ile zarabiają nauczyciele?
Zarobki nauczycieli w Polsce nie należą do wysokich i nie przekraczają średniej krajowej. Wynagrodzenie zależy jednak na jakim szczeblu kariery znajduje się dana osoba. Naturalnie na najwyższe zarobki mogą liczyć nauczyciele dyplomowani.
Jak zdobyć posadę nauczyciela?
Zdobycie pracy w zawodzie nauczyciela nie jest najłatwiejsze, chociaż ofert pracy jest obecnie więcej niż jeszcze kilka lat temu. Nie warto odpowiadać na przykładowe oferty zatrudnienia. Zdecydowanie lepszym sposobem jest stworzenie listy placówek, w których chcielibyśmy pracować. Po stworzeniu listy sprawdźmy, czy instytucje te nie prowadzą aktualnie rekrutacji na interesujące nas stanowisko. Jeżeli nie – i tak powinniśmy zgłosić swoją kandydaturę. Dobrym pomysłem jest odwiedzenie wybranych szkół osobiście (mamy szansę na zrobienie dobrego wrażenia) i zapytanie o warunki pracy. Być może podczas takiej wizyty dowiemy się, że dyrektor szkoły w najbliższym czasie chce rozpocząć rekrutację na stanowisko nauczyciela.
Osoby, które w danym momencie nie mogą rozpocząć pracy w szkole mogą zarabiać na przykład udzielaniem korepetycji.