Ratownik wodny to bardzo odpowiedzialny zawód. Pracownik ten odpowiada za bezpieczeństwo osób przebywających w wodach objętych jego nadzorem. Uzyskanie uprawnień ratownika nie jest proste. Żeby móc wykonywać ten zawód potrzebne jest coś więcej niż tylko doskonałe umiejętności pływackie. Co warto wiedzieć o zawodzie ratownika wodnego?
Ratownik wodny – charakterystyka
Ratownik wodny to pracownik uprawniony do organizowania i udzielania pomocy ludziom zagrożonym utratą zdrowia lub życia na terenach wodnych. Ratownicy mogą wykonywać swoje obowiązki zawodowe na pływalniach, wodach śródlądowych (na przykład nad jeziorem lub nad rzeką), a także nad morzem i oceanem.
Osoby wykonujące zawód ratownika pełnią dyżury na łodziach ratunkowych lub wieżach obserwacyjnych. Oczekuje się od nich stałej obserwacji powierzchni wody i natychmiastowej reakcji w sytuacji zagrożenia.
Zadania ratownika nie kończą się na obserwowaniu kąpiących się osób. Pracownik ten jest zobowiązany do sygnalizowania naruszenia regulaminu kąpieliska (ratownik alarmuje kąpiących się zazwyczaj przy pomocy gwizdka). Odpowiada on także za wyznaczanie, a następnie kontrolę stref dla osób potrafiących i nie potrafiących pływać. W tym celu konieczne jest dokładne zbadanie głębokości zbiornika wodnego. W zależności od zmieniającej się głębokości ratownik może te strefy przesuwać. Może on również podjąć decyzję o wyłączeniu poszczególnych stref kąpieliska z użytkowania.
Ratownik bada temperaturę wody, szybkość wiatru, widoczność, wysokość fali, istnienie silnych prądów wstecznych. Na tej podstawie przy pomocy flag informuje o stopniu zagrożenia.
Od ratowników wymaga się również oczyszczania powierzchni wody i dna zbiornika wodnego z przedmiotów, które mogłyby w jakiś sposób zagrażać użytkownikom kąpieliska.
Jak zostać ratownikiem?
Warunki podjęcia pracy w zawodzie ratownika są jasno określone. Kandydaci są zobowiązani do odbycia kursu, a następnie zdania egzaminu na ratownika. Do kursu na młodszego ratownika może zostać dopuszczona osoba niepełnoletnia, która posiada legitymację członka WOPR (z adnotacją lekarską o braku przeciwwskazań do pracy w danym roku kalendarzowym), a także kartę pływacką.
Niezbędnym warunkiem do uzyskania uprawnień ratownika jest zaliczenie testu sprawnościowego. Osoba przystępująca do testu sprawnościowego jest zobowiązana do przepłynięcia 50 metrów w ciągu 45 sekund. Kolejnym zadaniem jest przepłynięcie pod wodą co najmniej 15 metrów.
Kandydat na młodszego ratownika musi posiadać umiejętność holowania deski pływackiej na dystansie 25 metrów. Oczekuje się od niego także umiejętności pływania na grzbiecie (praca nóg jak do żabki).
Po zdaniu egzaminu teoretycznego i praktycznego możliwe jest rozpoczęcie pracy pod okiem starszego ratownika.
Osoby pełnoletnie mogą starać się o uprawnienia ratownika wodnego. Warunkiem ubiegania się o to stanowisko jest posiadanie stażu pracy jako ratownik w wymiarze 100 godzin, a także co najmniej rocznej działalności jako młodszy ratownik.
Od pełnoletnich kandydatów na ratownika wymagana jest specjalna karta pływacka (tak zwany żółty czepek). Kolejnym warunkiem jest posiadanie patentów przydatnych w ratownictwie wodnym. Mogą być to patenty żeglarskie, patenty ratownika medycznego czy patenty motorowodne.
Kandydaci spełniające powyższe wymagania przystępują do sprawdzianu praktycznego. Zakłada on przepłynięcie 100 metrów w ciągu 1 minuty i 45 sekund (styl dowolny). Kolejnym etapem jest holowanie osoby na dystansie 50 metrów, a także nurkowanie na dystansie 25 metrów.
Kurs na ratownika kończy się egzaminem teoretycznym i praktycznym.
Żeby pracować w zawodzie ratownika nie jest konieczne specjalistyczne wykształcenie. Ważne jest jednak, żeby pracownik ten posiadał dużą wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii człowieka.
Jakie cechy powinien posiadać idealny kandydat na ratownika wodnego?
W zawodzie ratownika wiek i płeć nie mają większego znaczenia. Ważne są umiejętności techniczne, a także konkretne predyspozycje psychologiczne.
Od kandydatów na stanowisko ratownika wymaga się dużej odwagi (praca ta wymaga narażenia własnego zdrowia i życia), odpowiedzialności, gotowości do podjęcia natychmiastowego działania.
Ratownik musi panować nad swoimi emocjami. Oczekuje się od niego trzeźwego działania w skrajnie stresowych sytuacjach.
Osoby, które sprawdzają się w tym zawodzie są niezależne i samodzielne, jednak kiedy trzeba – potrafią pracować w grupie.
Ratownik musi być osobą cierpliwą, o wysoko rozwiniętych kompetencjach interpersonalnych.
Kandydat na ratownika musi wyróżniać się doskonałą kondycją fizyczną i dobrym zdrowiem. W zawodzie tym bardzo przydaje się mocna budowa ciała. Osoba bardzo drobna, choćby była świetnym pływakiem, może mieć problemy z wyciągnięciem z wody wysokiego i masywnego mężczyzny. Statystyki pokazują, że większość utonięć w Polsce dotyczy mężczyzn.
Ile zarabia ratownik wodny?
Zarobki ratowników wodnych w Polsce należą do niskich. Pracownicy ci pomimo że każdego dnia ponoszą ogromne ryzyko zarabiają znacznie poniżej średniej krajowej. Część ratowników przyznaje, że niskie zarobki rekompensuje im satysfakcja z wykonywanej pracy.